Η πρώτη σας περίοδος (ειδικά για έφηβες)
Τι είναι η περίοδος;
Στην περίοδο της εφηβείας το σώμα σας αρχίζει να αλλάζει για να γίνει όπως μίας ενήλικης γυναίκας. Η έναρξη της εμμήνου ρύσεως αποτελεί μία από αυτές τις αλλαγές. Η εμμηνορρυσία σημαίνει ότι το σώμα σας είναι πλέον ικανό να φιλοξενήσει μία εγκυμοσύνη.
Με την έναρξη της εφηβείας, ο εγκέφαλος σηματοδοτεί το σώμα σας να παράγει ορμόνες. Μερικές από αυτές τις ορμόνες προετοιμάζουν κάθε μήνα το σώμα σας για μία πιθανή εγκυμοσύνη. Αυτό ονομάζεται εμμηνορρυσιακός κύκλος. Στο πρώτο μισό του κύκλου σας τα αυξανόμενα επίπεδα ορμονών αυξάνουν το πάχος του εσωτερικού της μήτρας (ενδομήτριο). Το παχύ αυτό ενδομήτριο θα φιλοξενήσει αργότερα το γονιμοποιημένο ωάριο (έμβρυο) αν επιτευχθεί εγκυμοσύνη. Καθώς συμβαίνουν αυτές οι αλλαγές σε μία από τις ωοθήκες σας ωριμάζει ένα ωοθυλάκιο και περίπου την 14η μέρα, σε μέσο κύκλο 28 ημερών, απελευθερώνεται (ωορρηξία). Το ωάριο ταξιδεύει προς τα κάτω, μέσω μίας από τις δύο σάλπιγγες, με κατεύθυνση προς τη μήτρα. Η εγκυμοσύνη συμβαίνει εάν το ωάριο αυτό γονιμοποιηθεί από το σπερματοζωάριο και προσκολληθεί στα τοιχώματα της μήτρας.
Εάν το ωάριο δε γονιμοποιηθεί από το σπερματοζωάριο του άνδρα, δε θα συμβεί εγκυμοσύνη, το ωάριο θα αποδομηθεί και τα επίπεδα των ορμονών θα ελαττωθούν . Το παχύ πλέον εσωτερικό της μήτρας διασπάται και ρέει έξω από το σώμα μέσω του κόλπου σας. Η απόρριψη αίματος και ιστού από το εσωτερικό της μήτρας είναι η περίοδος που βλέπετε (έμμηνος ρύση).
Πώς μπορώ να προετοιμαστώ για την πρώτη μου περίοδο;
Μη διστάσετε να συζητήσετε με τη μητέρα σας ή με έναν άλλο ενήλικα που εμπιστεύεστε και θα σας μιλήσει ανοιχτά και ειλικρινά, για το τι να περιμένετε προτού συμβεί πραγματικά. Όσο νωρίτερα συζητήσετε για τις αλλαγές που αναμένονται κατά την εφηβεία και σας προβληματίζουν, τόσο το καλύτερο. Διευκρινίστε οποιαδήποτε απορία σας. Η συζήτηση θα σας βοηθήσει να εξαλείψετε τους αβάσιμους φόβους ή το άγχος σας. Θυμηθείτε ότι είναι καλό να γνωρίζετε τα γεγονότα που σχετίζονταιμε τον εμμηνορρυσιακό κύκλο και όλες τις αλλαγές που φέρνει η εφηβεία. Μην ξεχνάτε ότι οι φίλοι μπορεί να παρέχουν ανακριβείς πληροφορίες.
Στα περισσότερα κορίτσια η περίοδος ξεκινάει μεταξύ των 12 και 14 ετών, αλλά σε κάποια μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα ή και αργότερα. Είναι δύσκολο να προβλέψουμε ακριβώς πότε θα ξεκινήσει η πρώτη περίοδος σε ένα κορίτσι. Τυπικά, η περίοδος θα ξεκινήσει δύο έτη περίπου μετά από την έναρξη της ανάπτυξης του στήθους.
Καθώς δε θα ξέρετε με σιγουριά πότε θα έρθει η πρώτη σας περίοδος μία καλή ιδέα είναι να αρχίσετε να έχετε πάντα μαζί σας μία σερβιέτα, οπότε δε θα προσπαθείτε να βρείτε κάποια όταν τελικά θα έρθει εκείνη η ώρα. Αν παρόλα αυτά βρεθείτε στο σχολείο χωρίς σερβιέτα, μιλήστε με μία εκπαιδευτικό. Είναι εξοικειωμένες και συνηθισμένες σε τέτοιες καταστάσεις και είναι πρόθυμες να σας βοηθήσουν.
Μέρος του να γίνετε γυναίκα συνοδεύεται και με κάποιες «ενοχλητικές ατυχίες». Για παράδειγμα να λερωθούν με αίμα τα ρούχα σας. Υπάρχουν τρόποι για να καλύψετε τους λεκέδες αίματος μέχρι να μπορέσετε να αλλάξετε τα ρούχα σας, όπως για παράδειγμα να τυλίξετε ένα μπλουζάκι γύρω από τη μέση σας. Μία καλή ιδέα είναι να έχετε ένα δεύτερο παντελόνι στο σχολείο ή στην τσάντα σας και να αποφεύγετε να φοράτε ανοιχτόχρωμα παντελόνια και φούστες κατά τη διάρκεια μίας περιόδου, για την περίπτωση μίας άτυχης στιγμής.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά μίας περιόδου;
Η αρχική περίοδός σας μπορεί να διαρκέσει μόνο λίγες μέρες. Οι πρώτες φορές μπορεί να είναι πολύ ήπιες και να δείτε μόνο μερικές κηλίδες από κοκκινωπό ή καφέ αίμα. Είναι φυσιολογικό να έχετε 2 έως 7 ημέρες περίοδο με πιο συνηθισμένη διάρκεια τις 3 με 5 ημέρες.
Ένας εμμηνορρυσιακός κύκλος υπολογίζεται από την πρώτη ημέρα της αιμορραγίας σε έναν κύκλο έως την πρώτη ημέρα της αιμορραγίας του επόμενου κύκλου. Ο μέσος όρος διάρκειας είναι περίπου 28 ημέρες, αλλά κύκλοι που είναι 21 – 45 ημερών μπορεί να είναι επίσης φυσιολογικοί. Μπορεί να χρειαστούν 6 ή περισσότερα έτη μετά την έναρξη της πρώτης σας περιόδου για να γίνει ο κύκλος σας κανονικός.
Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός για τον λόγο αυτό μην ανησυχείτε αν οι φίλες σας έχουν νωρίτερα την πρώτη τους περίοδο ή αν οι περίοδοί τους φαίνονται διαφορετικές από τη δική σας. Η διάρκεια του κύκλου, η διάρκεια της περιόδου, καθώς και η ροή αίματος διαφέρει από άτομο σε άτομο και μερικές φορές από μήνα σε μήνα. Είναι, επίσης, συνηθισμένο για τις έφηβες να έχουν ακανόνιστες περιόδους.
Είναι απαραίτητο να παρακολουθείτε την περίοδο σας;
Εάν καταγράφετε την περίοδό σας κάθε μήνα, μπορεί να παρατηρήσετε ένα μοτίβο. Με τον τρόπο αυτό θα είναι πιο εύκολο να προβλέψετε πότε θα έχετε την επόμενη περίοδο. Ελέγξτε στο διαδίκτυο ή στο κινητό σας τηλέφωνο για εφαρμογές που μπορούν να σας βοηθήσουν να καταγράφετε την περίοδό σας. Επιπλέον, μπορείτε να την καταγράψετε και σε ένα ημερολόγιο.
Για να παρακολουθήσετε την περίοδο σας σε ένα ημερολόγιο, σημειώστε την πρώτη ημέρα που ξεκινά η ροή αίματος με «X». Βάλτε ένα «X» σε κάθε μία από τις επόμενες ημέρες που έχετε αιμορραγία. Υπολογίστε το πρώτο «Χ» ως ημέρα 1. Συνεχίστε να μετράτε τις ημέρες έως ότου έχετε την επόμενη περίοδο.
Η παρακολούθηση των περιόδων μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να εντοπίσετε πιθανές διαταραχές της εμμήνου ρύσεως ή άλλα προβλήματα υγείας.
Ποια προϊόντα προσωπικής φροντίδας είναι στη διάθεσή σας κατά τη διάρκεια της περιόδου;
Οι σερβιέτες χρησιμοποιούνται για να απορροφούν το αίμα της περιόδου σας. Τα ταμπόν και τα κύπελλα της εμμήνου ρύσεως συγκρατούν τη ροή στο εσωτερικό του κόλπου σας. Πιθανότατα θα θέλετε να χρησιμοποιήσετε τις σερβιέτες για την πρώτη σας περίοδο. Μη διστάσετε να πειραματιστείτε με διαφορετικά προϊόντα προκειμένου να βρείτε αυτό που σας ταιριάζει καλύτερα
Ποια είναι τα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν μία περίοδο;
Ορισμένα κορίτσια νιώθουν έναν πόνο ή σφίξιμο (κράμπα) στην κατώτερη περιοχή της κοιλιάς ή στην πλάτη, καθώς και μία αυξημένη ευαισθησία στο στήθος λίγο πριν και κατά τη διάρκεια των περιόδων τους. Άλλα κορίτσια νιώθουν πονοκεφάλους ή αισθάνονται ζάλη. Τέλος, κάποια αισθάνονται ναυτία ή διάρροια.
Για να απαλύνετε τις κράμπες κατά τη διάρκεια της περιόδου, μπορείτε να δοκιμάσετε τα εξής:
- Παυσίπονα.
- Άσκηση.
- Μία θερμοφόρα ή άλλη πηγή θερμότητας που την τοποθετείτε στην κοιλιά ή στο κάτω μέρος της πλάτης σας.
Πότε θα πρέπει να προγραμματίσετε μία συνάντηση με τον γυναικολόγο σας;
Θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας εάν:
- δεν έχει ξεκινήσει η έμμηνος ρύση μέχρι την ηλικία των 15 ετών ή εντός τριών ετών από την έναρξη της ανάπτυξης του στήθους – ή αν το στήθος δεν έχει αρχίσει να αναπτύσσεται μέχρι την ηλικία των 13 ετών,
- ξεκίνησε η περίοδός σας αλλά στη συνέχεια σταμάτησε για περισσότερο από 3 μήνες ή αν υποψιάζεστε εγκυμοσύνη,
- η περίοδός σας έρχεται συχνότερα από 21 ημέρες ή αργότερα από 45 ημέρες,
- οι περίοδοί σας είναι συνήθως κανονικές αλλά στη συνέχεια γίνονται ακανόνιστες για αρκετούς μήνες,
- η περίοδός σας διαρκεί περισσότερο από επτά ημέρες,
- έχετε έντονο πόνο κατά τη διάρκεια περιόδων,
- παρουσιάζετε αιμορραγία μεταξύ των περιόδων σας,
- αιμορραγείτε τόσο πολύ που πρέπει να αλλάξετε τη σερβιέτα ή το ταμπόν κάθε 1 – 2 ώρες,
- νιώθετε αδιαθεσία, έχετε ζαλάδες ή έχετε γρήγορο παλμό,
- παρουσιάσετε πυρετό και αισθάνεστε άρρωστη μετά τη χρήση ενός ταμπόν.
Οι αλλαγές που σχετίζονται με την εφηβεία μπορεί να είναι λίγο τρομακτικές. Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε ανήσυχες για την περίοδό σας, αλλά δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο θα πρέπει να ανησυχείτε – είμαστε εδώ για να απαντήσουμε σε οποιαδήποτε ερώτησή σας.